THUỐC CHỈ HO BÌNH SUYỄN
Thuốc
hóa đàm là thuốc long đàm hoặc tiêu đàm, thuốc chỉ khái là thuốc giảm ho, cầm
ho hen. Thuốc hóa đàm phần lớn có tác dụng giảm ho hen và thuốc trị ho thường
cũng có tác dụng long đàm, cho nên trên lâm sàng thường dùng phối hợp để trị
các chứng ho hen.
Theo
Y học cổ truyền, đàm là một loại sản vật bệnh lý gây nhiều loại bệnh chứng như
ho hen, khó thở (là triệu chứng của bệnh hô hấp thường gặp) còn gây nên các
loại bệnh khác như sốt rét (đàm ngược), lao hạch (loa lịch), bướu giáp (anh
lựu), động kinh (đàm quyết), tai biến mạch máu não (đàm mê tâm khiếu) . nên
phạm vi chỉ định dùng thuốc hóa đàm trong y học cổ truyền rất rộng.
Thuốc hóa đàm thường được chia là 2 loại:
- Thuốc
hóa đàm tính ôn táo: chủ trị chứng hàn đàm như Bán hạ, Thiên nam tinh,
Bạch giới tử, Cát cánh, Tạo giác.
- Thuốc
hóa đàm tính hàn lương: chủ trị chứng nhiệt đàm như Bối mẫu, Qua lâu, Côn
bố, Hải tảo, Trúc nhự.
Thuốc chỉ khái bình suyễn: là
loại thuốc có tác dụng tuyên thông phế khí hóa đàm, nhuận phế chỉ khái hoặc
giáng khí bình suyễn chủ trị các chứng ho hen là chính như Bách bộ, Tử uyển,
Khoản đông hoa, Hạnh nhân, La bạc tử, Tiền hồ .
Thuốc
hóa đàm chỉ khái chỉ là loại thuốc trị triệu chứng, lúc sử dụng cần chú ý phối
hợp với loại thuốc trị nguyên nhân để đạt hiệu quả trị bệnh cao.
Kết
quả nghiên cứu dược lý hiện đại chứng minh thuốc hóa đàm chỉ khái có những tác
dụng dược lý sau đây:
- Tác
dụng hóa đàm do các loại thuốc có thành phần saponin như: Thiên nam tinh,
Cát cánh, Tạo giác, Bạch tiền, Tử uyển, Tỳ bà diệp, Tiền hồ.
- Kết quả
nghiên cứu thực nghiệm chứng minh các loại thuốc sau có tác dụng giảm ho
tốt như : Bán hạ, Cát cánh, Khỏan đông hoa, Hạnh nhân.
- Giảm
cơn hen chủ yếu là do thuốc có tác dụng làm giãn cơ trơn khí quản, chống
co thắt phế quản, kháng histamin và an thần. Tác dụng giãm cơn hen rõ rệt
có Khoản đông hoa, Triết bố mẫu.
- Những
tác dụng khác của thuốc: Bán hạ có tác dụng chống nôn, Đình lịch tử có tác
dụng như một glucosid cường tim, trị được tâm phế mạn. Ngân hạnh diệp, Qua
lâu tăng lưu lượng máu động mạch vành, giảm thấp sự tiêu hao oxy của cơ
tim, có thể dùng trị cơn đau thắt ngực do thiếu máu cơ tim. Thiên nam
tinh, Qua lâu, Tử uyển còn có tác dụng chống ung thư. Tang bạch bì có tác
dụng lợi tiểu. Mã đầu linh có tác dụng hạ áp chậm nhưng kéo dài. Hải tảo,
Côn bố có hàm lượng iod trị được bướu giáp. Qua lâu, Tạo giác, Tử uyển còn
có tác dụng kháng khuẩn.