KÊ NỘI KIM
Tên
thuốc: Endothelium Corneum
Gigeriae Galli.
Tên
khoa học: Corium Stomachichum
Galli
Bộ
phận dùng: lớp màu vàng phủ
mặt trong của mề gà (Gallus denesticus Brisson, Họ Phasianidac).
Màng
màu cam nâu, trên mặt có những vết nhăn giòn dễ vỡ vụn; sấy lửa thì phồng lên.
Khô, sạch tạp chất, nguyên cái, hay bổ đôi, không vụn nát là tốt.
Thành
phần hoá học:
có chất protid, và chất vi sinh tố (ventriculin).
Tính
vị: tiêu hoá, điều hoà
Tỳ Vị.
Chủ
trị: trị bệnh trướng
đầy, nôn mửa, trị lỵ, viêm ruột già, tiểu tiện ra máu.
-
Khó tiêu, thức ăn ứ trệ, chướng đại trường, chướng bụng và đầy bụng: Dùng Kê
nội kim với Sơn tra và Mạch nha.
-
Trẻ em Tỳ suy yếu, suy dinh dưỡng: Dùng Kê nội kim với Bạch truật,
Sơn dược và Phục linh.
-
Sỏi bàng quang và sỏi đường tiết niệu: Dùng Kê nội kim với Kim tiền
thảo và Hải kim sa trong bài Tán Kim Thang.
Liều
dùng: Ngày dùng 6 -
12g.
Cách Bào
chế:
Theo
Trung Y: Bóc mề gà, rửa sạch phân gà và sỏi sạn ở trong, phơi khô dùng sống
hoặc sao với cát cho phồng lên là được. Có thể đốt tồn tính. Tán bột, rây qua
cho vào nước đãi, rửa phơi khô.
Theo
kinh nghiệm Việt Nam: Mề gà mổ ra gạt hết chất bẩn, rửa qua nhanh tay, bóc lấy
màng. Phơi khô. Khi dùng mới rửa, phơi khô, sao với cát phồng lên là được.
Bảo
quản: dễ bị mọt và giòn,
vụn nát. Để nơi khô ráo, kín, tránh đè nặng làm vỡ nát.
Kiêng
ky: Tỳ yếu nhưng
không bị tích thì không nên dùng.