TOÀN YẾT
Tên
thuốc: Scorpio
Tên
khoa học: Buthus martensii
Karsch
Họ
Bò Cạp (Seorpionidae)
Bộ phận dùng: cả con hoặc đuôi riêng, nguyên con
khô, không nát, còn cả đuôi là tốt
Thành
phần hoá học:
chứa albumin, chất béo và các chất khác chưa nghiên cứu.
Tính
vị: vị mặn hơi
cay, tính bình, độc.
Quy
kinh: Vào kinh Can.
Tác
dụng: khu phong, trấn
kinh.
Chủ
trị: trị động kinh, co
giật, uốn ván, trị các chứng phong, xoay xẩm, miệng mắt méo lệch, bán thân bất
toại.
.
Co giật do sốt cao hoặc động kinh. Toàn yết hợp với Ngô công.
.
Liệt mặt biểu hiện méo mắt và miệng, mắt nhắm không kín: Toàn yết phối
hợp với Bạch phụ tử và Bạch cương tàm trong bài Khiên Chính Tán
. Uốn
ván biểu hiện co cứng chân tay và gáy: Toàn yết hợp với Thiên nam tinh và
Thuyền thoái trong bài Ngũ Hổ Truy Phong Tán.
.
Co giật mạn tính do tiêu chảy lâu ngày do Tỳ hư biểu hiện co cứng bàn tay bàn
chân: Toàn yết hợp với Ðảg sâm, Bạch thược và Thiên ma.
.
Ðau đầu dai dẳng và đau do bệnh thấp. Toàn yết hợp với Ngô công và Bạch cương
tàm.
Liều
dùng: Ngày dùng 1 - 4 con
hoặc 3 - 8 đuôi.
Cách Bào
chế:
Theo
Trung Y: Cách chế Toàn yết nhạt: đem bò cạp sống nhúng vào trong nồi nước sôi,
vớt ra phơi khô...
Cách
chế biến Toàn yết mặn: đem toàn yết tươi cho vào trong nước muõí
ngâm
6 - 8 giờ, sau lại nấu với nước muối, phơi âm Can cho khô (thường dùng).
Theo
kinh nghiệm Việt Nam: Mua về (đã muối) bỏ đầu, phân.
Bảo
quản: mùa hạ dễ chảy
nước, mục nát, biến chất, sinh sâu bọ.
Kiêng
kỵ: chứng phong do
huyết hư thì không nên dùng. Cẩn thận dùng khi có thai.
Chú
ý: Thuốc có độc, tránh
dùng quá liều.