CÁT CĂN
Tên khoa học: Pueraria thompsoui benth
Họ
Cánh Bướm (Papilionaceae)
Thường
gọi là Củ Sắn Dây.
Bộ
phận dùng: rễ (gọi là củ). Củ
hình tròn không đều, vỏ nâu tía, thườngbán từng miếng vuông mỏng, sắc trắng,
vàng nhạt. Nhiều bột ít xơ là tốt.
Thành
phần hoá học: có nhiều tinh bột 12 - 15% ở rễ tươi.
Tính
vị: vị ngọt tính
bình.
Quy
kinh: Vào hai kinh Tỳ và
Vị.
Tác
dụng: giải biểu, thanh
nhiệt, trị khát.
Chủ
trị: trị cảm mạo,
khát nước, đi lỵ ra máu, sởi đậu mới phát.
Liều
dùng: Ngày dùng 8 - 20g
Kiêng
kỵ: âm hư hoả thịnh và
trên thịnh, dưới hư không nên dùng.
Cách
bào chế:
Theo
Trung Y: Đào củ sắn về, rửa sạch, bỏ vỏ ngoài, cắt củ sắn ra từng khúc, rồi chẻ
ra từng miếng vuông vào chậu nước, ngâm một lúc lấy ra phơi khô. Khi dùng thái
nhỏ hoặc tán bột.
Theo
kinh nghiệm Việt Nam: Rửa qua (nếu cần) thái lát hoặc thái mỏng, phơi khô
Làm
bột: bỏ vỏ giã nhỏ, cho nước vào quấy đều, gạn lấy nước bột. Phơi hoặc sấy cho
bốc hơi nước. Lấy bột, sấy qua cho khô, tán mịn.
Bột
dùng uống với nước thuốc thang hoặc thêm nước sôi và đường để uống.
Bảo
quản: dễ mốc mọt, năng
xem và phơi luôn. Bỏ thùng đậy kín.